کنجد و فوایدش برای سلامتی
کنجد یکی از قدیمیترین گیاهان روغنی در جهان است که دانههای کوچک و خوشمزهای دارد. این دانهها در رنگهای مختلفی مانند سفید، قهوهای، مشکی و قرمز یافت میشوند و در آشپزی، پخت و پز، طب سنتی و صنایع غذایی کاربرد دارند. کنجد حاوی مقادیر زیادی از مواد مغذی، ویتامینها، مواد معدنی، آنتیاکسیدانها و فیتواسترولها است که برای سلامتی بدن، پوست و مو بسیار مفید هستند. در این مقاله به بررسی خواص و فواید کنجد برای سلامتی میپردازیم و نحوهی مصرف آن را نیز آموزش میدهیم.
خواص و فواید کنجد برای سلامتی
کنجد دارای خواص و فواید زیادی برای سلامتی است که در ادامه به برخی از آنها اشاره میکنیم:
- کاهش کلسترول و فشار خون: کنجد حاوی چربیهای تک غیر اشباع و چند غیر اشباع است که میتوانند سطح کلسترول خون را کاهش دهند. همچنین دارای فیتواسترولها است که با جذب کلسترول در روده مانع میشوند. کنجد همچنین منبع خوبی از مس، منیزیم و پتاسیم است که به انبساط و انقباض عروق کمک میکنند و فشار خون را تنظیم میکنند. بنابراین، مصرف کنجد میتواند از بروز بیماریهای قلبی و عروقی جلوگیری کند.
- تقویت استخوان و دندان: کنجد یکی از بهترین منابع کلسیم است که برای رشد و تقویت استخوانها و دندانها ضروری است. کنجد همچنین دارای مواد معدنی دیگری مانند مس، منگنز، فسفر و روی است که به سلامت استخوانها کمک میکنند. مصرف کنجد میتواند از بروز اختلالات استخوانی مانند استئوپروز، آرتریت و آسیبهای مفصلی پیشگیری کند.
- افزایش انرژی و سوخت و ساز: کنجد دارای انرژی بالایی است که میتواند به افزایش سطح انرژی و سوخت و ساز بدن کمک کند. کنجد حاوی پروتئین، فیبر، ویتامینهای گروه B و آهن است که به تولید هموگلوبین، اکسیژنرسانی خون، تقویت عضلات و ایجاد احساس سیری میکنند. مصرف کنجد میتواند به درمان کم خونی، کمبود انرژی، خستگی و ضعف عضلانی کمک کند.
- حفظ سلامت پوست و مو: کنجد غنی از ویتامینها، مواد مغذی و مواد معدنی است که برای حفظ سلامت پوست و مو حیاتی هستند. روغن کنجد علاوه بر پوست، برای مو هم مفید است. روغن کنجد دارای ویتامین E است که یک آنتیاکسیدان قوی است و از آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد به پوست و مو جلوگیری میکند. روغن کنجد همچنین دارای اسیدهای چرب امگا 3 و 6 است که به ترمیم و تغذیه مو کمک میکنند. مصرف و مالش روغن کنجد میتواند به درمان خشکی پوست، آکنه، التهابات پوستی، ریزش مو، سفید شدن مو و شوره کمک کند.
- تقویت سیستم ایمنی و مقاومت بدن: کنجد دارای مواد مغذی و آنتیاکسیدانهایی است که به تقویت سیستم ایمنی و مقاومت بدن در برابر بیماریها و عفونتها کمک میکنند. کنجد حاوی ویتامین C، روی، سلنیوم، مس و آهن است که به تولید و فعالیت سلولهای ایمنی، آنتیبادیها و آنزیمهای ضد اکسیدان میکنند. کنجد همچنین دارای لیگنانها است که به تثبیت هورمونها و کاهش التهابات میکنند. مصرف کنجد میتواند به درمان سرماخوردگی، آنفولانزا، عفونتهای باکتریایی و ویروسی، زخمها و سوختگیها کمک کند.
- بهبود عملکرد مغز و حافظه: کنجد دارای مواد مغذی و آنتیاکسیدانهایی است که به بهبود عملکرد مغز و حافظه کمک میکنند. کنجد حاوی اسیدهای چرب امگا 3 و 6 است که به تقویت سلولهای عصبی، انتقال پیامهای عصبی و تولید نوروترانسمیترها میکنند. کنجد همچنین دارای ویتامینهای گروه B، مخصوصاً ویتامین B6 است که به تولید سروتونین، دوپامین و نوراپینفرین میکنند. این مواد شیمیایی مسئول ایجاد احساس خوشحالی، آرامش، تمرکز و یادگیری هستند. مصرف کنجد میتواند به درمان اختلالات مغزی و روانی مانند افسردگی، اضطراب، استرس، آلزایمر، پارکینسون و کاهش حافظه کمک کند.
- کنترل قند خون و دیابت: کنجد دارای فیبر، پروتئین، چربیهای سالم و مواد معدنی است که به کنترل قند خون و دیابت کمک میکنند. کنجد به کاهش جذب قند در روده و افزایش حساسیت به انسولین میکند. کنجد همچنین دارای مس، منیزیم و کروم است که به تنظیم سطح انسولین و گلوکز خون میکنند. مصرف کنجد میتواند از بروز دیابت نوع 1 و 2 و عوارض آن مانند آسیبهای کلیوی، چشمی و عصبی جلوگیری کند.
نحوهی مصرف کنجد برای سلامتی
کنجد را میتوان به صورت خام، برشته، آسیاب شده، روغن، شیر، کره، حلوا، تهیه شده و یا با غذاهای دیگر مخلوط کرد. برای بهرهبرداری بیشتر از خواص کنجد، توصیه میشود که:
- کنجد را قبل از مصرف بشویید و خشک کنید تا از بروز بیماریهای ناشی از آلودگیهای میکروبی جلوگیری کنید.
- کنجد را برشته کنید تا طعم و عطر آن بهتر شود و مواد مغذی آن فعال شوند. اما دقت کنید که کنجد را بیش از حد برشته نکنید تا از سوختگی و از دست رفتن خواص آن جلوگیری کنید.
- کنجد را آسیاب کنید تا بهتر هضم شود و مواد مغذی آن به خون منتقل شوند. میتوانید کنجد آسیاب شده را با عسل، شکر، شیر یا آب مخلوط کنید و به عنوان یک نوشیدنی سالم بنوشید.
- روغن کنجد را به عنوان یک روغن سالم برای سرخ کردن، پختن، سالاد و یا به عنوان یک چاشنی برای غذاهای دیگر استفاده کنید. روغن کنجد را در ظروف شیشهای و در محل خنک و تاریک نگهداری کنید تا از اکسید شدن و تغییر طعم آن جلوگیری کنید.
- کره کنجد را به عنوان یک کره گیاهی برای ساندویچ، نان، بیسکوییت و یا به عنوان یک ماده اصلی برای تهیهی سسها و خورشتها استفاده کنید. کره کنجد را در یخچال نگهداری کنید تا از خمیر شدن و تغییر طعم آن جلوگیری کنید.
- حلوا کنجد را به عنوان یک شیرینی سالم و خوشمزه برای تندرستی و افزایش انرژی مصرف کنید. حلوا کنجد را میتوانید خودتان با استفاده از کنجد، شکر، عسل، آرد، روغن، زعفران و دارچین تهیه کنید یا از فروشگاهها بخرید.
خلاصه
کنجد یک گیاه روغنی باستانی است که دارای مواد مغذی و آنتیاکسیدانهای زیادی است. مصرف کنجد میتواند به سلامتی قلب، استخوان، پوست، مو، مغز، سیستم ایمنی و قند خون کمک کند. کنجد را میتوان به صورت خام، برشته، آسیاب شده، روغن، کره، حلوا و یا با غذاهای دیگر مصرف کرد. کنجد یک منبع عالی از کلسیم، پروتئین، اسیدهای چرب سالم، ویتامینهای گروه B و C، مس، منیزیم، روی و سلنیوم است.